Co to jest raportowanie ESG?

Raportowanie ESG (Environmental, Social, Governance) to proces ujawniania informacji o wpływie działalności firmy na środowisko, społeczeństwo i sposób zarządzania. Stanowi kluczowy element strategii zrównoważonego rozwoju, umożliwiając organizacjom transparentne przedstawianie działań w takich obszarach jak redukcja emisji CO₂, poszanowanie praw pracowniczych czy etyczne zarządzanie. Raportowanie ESG zyskuje na znaczeniu w związku z nowymi wymogami regulacyjnymi, takimi jak dyrektywa CSRD w Unii Europejskiej, oraz rosnącymi oczekiwaniami inwestorów i klientów wobec odpowiedzialności biznesowej.

Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) o raportowaniu w zakresie strategii zrównoważonego rozwoju została uzgodniona w czerwcu 2022 przez zgrupowanie Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej oraz Komisji Europejskiej. Do jej zatwierdzenia potrzebne było głosowanie w PE i RUE oraz publikacja w dzienniku urzędowym UE, która nastąpiła 16 grudnia 2022.

Audytel oferuje profesjonalne wsparcie w przygotowaniu raportów ESG, dostosowanych do specyfiki przedsiębiorstwa. Dzięki temu firmy mogą nie tylko spełnić wymogi prawne, ale także wzmocnić swoją pozycję na rynku, budując zaufanie wśród interesariuszy.

Bardzo ważnym aspektem będzie fakt, iż wszystkie firmy tworząc raport dotyczący ESG będą musiały ujawnić cały łańcuch powiązań z firmami współpracującymi np. dostawcami czy podwykonawcami. Ułatwieniem dla dużych firm będzie więc współpraca z podmiotami, które działają dobrowolnie zgodnie z dyrektywą CSRD i mają przygotowane wszelkie dane do raportowania ESG związane z obszarem swojej działalności. Pierwotny harmonogram CSRD przewidywał stopniowe wprowadzanie obowiązków raportowania ESG. Jednak ustawa z 28 lipca 2025 r., wdrażająca dyrektywę „stop-the-clock”, przesunęła terminy dla niektórych grup przedsiębiorstw. Oto porównanie:

ETAP I – 2025 (raport za 2024)

Obowiązek dotyczył dużych jednostek zainteresowania publicznego (np. spółek giełdowych) podlegających NFRD, zatrudniających ponad 500 osób, z aktywami powyżej 102 mln zł lub przychodami netto powyżej 204 mln zł (przed konsolidacją).

ETAP II – 2026 (raport za 2025)

Obejmował wszystkie duże przedsiębiorstwa (powyżej 250 pracowników, 40 mln euro obrotu lub 20 mln euro aktywów) oraz grupy kapitałowe.

ETAP III – 2027 (raport za 2026)

Dotyczył MŚP notowanych na rynku regulowanym, zatrudniających powyżej 10 pracowników.

Jak jest (po odroczeniu):

ETAP I – 2025 (raport za 2024)

Obowiązek pozostaje bez zmian dla dużych jednostek zainteresowania publicznego (ok. 150 firm w Polsce), podlegających wcześniej NFRD, z wymogiem publikacji raportów zgodnych z standardami ESRS w 2025 r.

ETAP II – 2028 (raport za 2027)

Duże przedsiębiorstwa (powyżej 250 pracowników, 40 mln euro obrotu lub 20 mln euro aktywów) oraz grupy kapitałowe muszą raportować od 2028 r.

ETAP III – 2029 (raport za 2028)

MŚP notowane na rynku regulowanym, zatrudniające powyżej 10 pracowników, rozpoczną raportowanie w 2029 r. Firmy spoza UE z oddziałami w UE, osiągające przychody powyżej 150 mln euro, również raportują od 2029 r.

Odroczenie wynika z prac UE nad uproszczeniem regulacji, w tym podniesieniem progów zatrudnienia i ograniczeniem liczby podmiotów objętych sprawozdawczością ESG firm.

W 2025 roku obowiązek raportowania ESG dotyczy wyłącznie dużych jednostek zainteresowania publicznego (np. spółek giełdowych, banków, ubezpieczycieli), zatrudniających ponad 500 osób, z aktywami powyżej 102 mln zł lub przychodami netto powyżej 204 mln zł. Pozostałe duże przedsiębiorstwa i MŚP zyskały dodatkowy czas do 2028 i 2029 r.
Mniejsze firmy mogą dobrowolnie przygotowywać raporty dotyczące zrównoważonego rozwoju, co daje przewagę w łańcuchach dostaw i przyciąga inwestorów, którzy chcą wiedzieć, jak firma realizuje cele zrównoważonego raportowania. Raportowanie ESG warto rozpocząć wcześniej, aby zoptymalizować procesy i zbudować zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa.

1. Najważniejsze informacje o ESG

• Struktura aktów prawnych, czynniki prawa międzynarodowego i krajowego kształtujące obowiązki sprawozdawcze,
• Zakres i definicja raportowania niefinansowego,
• Kogo i kiedy będzie dotyczyło ? Terminy wykonania poszczególnych komponentów,
• Redukcja emisji CO2 ( ślad węglowy) jako komponent/wskaźnik ESG,
• Wpływ Raportowania niefinansowego na biznes,
• Zmiany klimatyczne a raportowanie niefinansowe,
• Taksonomia UE w raportowaniu niefinansowym według standardów ESG,
• Dane których agregacja będzie wymagane o sporządzania rocznego raportu niefinansowego,
• ESG – raportowanie według standardów ESRS,
• Omówienie standardów ogólnych,
• Omówienie standardów środowiskowych,
• Omówienie standardów społecznych ze wskazaniem jakiego typu regulacje w spółce będą poddane analizie,
• Omówienie standardów ładu korporacyjnego ze wskazaniem jakiego typu regulacje w spółce będą poddane analizie,
• System SAP w firmie a gromadzenie danych do raportu niefinansowego.

2. Strategia Dekarbonizacyjna w przedsiębiorstwie

• Wyzwania legislacyjne dotyczące łagodzenia zmian klimatycznych i adaptacji do zmian klimatu, które czekają nas w nadchodzących latach
• Jak rozpocząć proces dekarbonizacji w organizacji?
• Jak zacząć liczyć ślad węglowy organizacji w zakresie 1,2,3 i ślad węglowy produktów?
• Inicjatywa Sciene Based Targets, czyli jak ustalać cele polityki dekarbonizacyjnej zgodne z najnowszymi osiągnięciami nauki o klimacie?
• Jak włączać politykę dekarbonizacyjną do strategii biznesowej organizacji?
• Jakie są ryzyka, ograniczenia, specyfika polskiego rynku którą trzeba wziąć pod uwagę podczas ustalania celów dekarbonizacyjnych

3. Etyczne łańcuchy dostaw i prawa człowieka w przedsiębiorstwie
4. Greenwashing
5. Zachowanie należytej staranności w raportowaniu niefinansowym

Raportowanie ESG w praktyce obejmuje:

• Przygotowanie procesu: Identyfikacja kluczowych wskaźników ESG, analiza oczekiwań interesariuszy, opracowanie matrycy istotności dla zakresu raportowanych informacji.
• Zbieranie i analiza danych: Określenie wymagań dotyczących danych, przygotowanie tabel inwentarzowych, integracja z systemami ERP.
• Rekomendacje: Opracowanie strategii raportowania ESG, w tym polityki dekarbonizacji i monitorowania śladu węglowego.
• Realizacja: Wdrożenie zmian w systemach ERP, komunikacja z interesariuszami, monitorowanie działań ESG.

Raportowanie ESG wymaga dostosowania procesów do regulacji, co może być wyzwaniem, szczególnie dla MŚP. Główne trudności to:

• Gromadzenie danych z łańcucha dostaw.
• Zgodność z europejskimi standardami raportowania (ESRS).
• Unikanie greenwashingu poprzez rzetelne ujawnianie informacji niefinansowych.
• Integracja działań ESG z operacjami firmy.

Raporty ESG stanowią szansę na:

• Zwiększenie zaufania: Transparentność buduje lojalność klientów i inwestorów.
• Zgodność z regulacjami: Spełnienie obowiązków dotyczących raportowania pozwala uniknąć kar (w 2025 r. od ok. 1.500 zł do ponad 30 mln zł).
• Przewaga konkurencyjna: Sprawozdawczość ESG firm jest preferowana w łańcuchach dostaw.
• Zarządzanie ryzykiem ESG: Minimalizacja ryzyk reputacyjnych i klimatycznych.

Skuteczne raportowanie danych ESG wymaga:

• Systemów ERP (np. SAP) do gromadzenia danych.
• Oprogramowania ESG wspierającego analizę wskaźników ESG.
• Kalkulatorów śladu węglowego zgodnych z standardami raportowania zrównoważonego.

• Identyfikacja kluczowych obszarów: Określ istotne kwestie ESG, takie jak ryzyka klimatyczne czy polityka różnorodności, zgodne z zakresem raportowania.
• Zebranie danych: Wykorzystaj narzędzia do raportowania, np. systemy ERP (SAP), do gromadzenia danych o emisjach czy zużyciu energii.
• Analiza istotności: Stwórz matrycę istotności zgodną z standardami raportowania zrównoważonego (ESRS, GRI, SASB).
• Weryfikacja danych: Zaangażuj biegłych rewidentów do atestacji raportów ESG.
• Publikacja: Sprawozdanie zrównoważonego rozwoju może być częścią sprawozdania z działalności lub odrębnym dokumentem.

Firma Audytel wspiera rozwój raportowania, oferując kompleksowe usługi w zakresie wdrożenia raportowania ESG.

Jeśli stosujesz politykę różnorodności w odniesieniu do poszczególnych organów (zarząd, rada nadzorcza): opisz w raportowaniu ESG, jej cele, sposób jej realizacji oraz skutki w danym roku.Jeśli nie stosujesz polityki różnorodności w odniesieniu do poszczególnych organów (zarząd, rada nadzorcza): wyjaśnij, dlaczego jej nie stosujesz w odniesieniu do danego organu.

Czy musisz Raportować Informacje Niefinansowe? – obowiązek wynika z dyrektywy 2014/95/UE implementowanej do polskiego prawa ustawą o rachunkowości z dn. 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61)

Jeśli Twoja firma jest jednostką zainteresowania publicznego, oraz zatrudnia ponad 500 osób w spółce lub w grupie kapitałowej oraz spełnia jedno z dwóch poniższych kryteriów:

1. Aktywa (suma aktywów bilansu) są większe niż 85 mln zł (aktywa jednostkowo lub po konsolidacji) lub przed konsolidacją są większe od 102 mln zł
2. Przychody Netto ze sprzedaży towarów i produktów są większe niż 170 mln zł (jednostkowo lub po konsolidacji) lub są większe niż 204 mln zł (przed konsolidacją)

Kryteria należy spełniać przez dwa kolejne lata z rzędu Przykład: Chcesz zweryfikować, czy musisz raportować informacje niefinasowe za rok 2022. Tak, jeśli spełniasz kryteria za rok 2021 (średnioroczne zatrudnienie w roku 2021 oraz np. suma aktywów na dzień 31.12.2021.) oraz za rok 2022 (średnioroczne zatrudnienie w roku 2022 oraz np. suma przychodów w roku 2012) aktywów na dzień 31.12.22

Obecnie obowiązujący katalog odpowiedzialności karnej (sprecyzowany w art. 79 ustawy o rachunkowości) zakłada, że kto wbrew przepisom ustawy, niewypełnienia obowiązku raportowania niefinansowego (tj. raportowania ESG) podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.Jak wysoka może być kara grzywny za brak raportowania ESG?

Czyny opisane w art. 79 ustawy o rachunkowości są przestępstwami skarbowymi. A zatem zgodnie z art. 23 Kodeksu karnego skarbowego, wymierzając karę grzywny za przestępstwo skarbowe, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Niemniej jednak, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej (czyli tej 1/30) czterystukrotności.

Grzywna za przestępstwa skarbowe popełnione w 2022 roku:

• minimalna grzywna (10 stawek × 100,33 zł) – 1.003,30 zł
• maksymalna grzywna (720 stawek × 40.132 zł) – 28.895.040 zł

 

Natomiast karą za wykroczenie skarbowe jest grzywna określona kwotowo w granicach od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Grzywna za wykroczenia skarbowe popełnione w 2022 roku:

• minimalna grzywna (1/10 × 3.010 zł) – 301 zł
• maksymalna grzywna (20 × 3.010 zł) – 60.200 zł
• mandat karny (do 5 × 3.010 zł) – do 15.050 zł

Przykłady realizacji w zakresie ESG, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów social (S) i governance (G).
1. W projekcie dla organizacji z branży produkcyjnej rolą Audytel S.A. było:

• Przeprowadzenie analizy luki w oparciu o wymogi ISO 26000.
• Przygotowanie koncepcji metodyki wdrożenia wraz z ramowym harmonogramem wskazującym „kroki milowe”, których osiągnięcie było wymagane w celu zamknięcia poszczególnych istotnych etapów projektu.
• Przygotowanie Strategii ESG polegające na opisaniu jej celów i mierników w oparciu o informacje, którymi dysponuje Spółka oraz usytuowaniu w czasie.
• Przygotowanie kompletnego zestawienia procedur/innych dokumentów wymaganych do skutecznego wdrożenia ESG z podziałem na poszczególne obszary ESG tj. ład korporacyjny, prawa człowieka, praktyki z zakresu prawa pracy, środowisko, praktyki operacyjne, zagadnienia konsumenckie, zaangażowanie społeczne.
• Przygotowanie procedur wynikających z zestawienia oraz przygotowanie aktualizacji istniejących u Klienta procedur, których aktualizacja była wynikiem wdrożenia ESG.
• Przeprowadzenie szkolenia Train the Trainer dla kadry managerskiej.
• Przygotowanie wewnętrznej kampanii informacyjnej promującej wdrożenie ESG wśród pracowników Klienta.

2. W projekcie dla organizacji z branży deweloperskiej rolą Audytel S.A. było:

• Ocena wdrożonych w strukturze Klienta regulacji wewnętrznych w zakresie governance i compliance.
• Ocena wypełniania przez pracowników Klienta obowiązków wynikających z przepisów prawa i wdrożonych regulacji wewnętrznych w zakresie governance i compliance, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii governance związanych z odpowiedzialnością zarządu i rady nadzorczej.
• Wydanie zaleceń wynikających z przeprowadzonej analizy i oceny ze wskazaniem poziomu ich istotności i terminu wykonania.
• Przygotowanie raportu wstępnego z przeprowadzonej analizy i oceny oraz przekazanie go zamawiającemu w celu umożliwienia zgłoszenia uwag do wstępnej wersji raportu.
• Przeanalizowanie zgłoszonych przez zamawiającego uwag do wstępnej wersji raportu i udzielenie odpowiedzi w zakresie ich akceptacji lub odrzucenia.
• Prezentacja wyników analizy luki Zarządowi i Radzie Nadzorczej Klienta.

3. W projekcie dla instytucji z sektora publicznego rolą Audytel S.A. było:

• Przeanalizowanie możliwości wykorzystania podpisu elektronicznego pod kątem zmniejszenia liczby procesowanych dokumentów papierowych (paperless) oraz zwiększenia bezpieczeństwa realizowanych z jego wykorzystaniem procesów biznesowych.

• Wykonanie oceny wdrożonych w strukturze Klienta regulacji wewnętrznych dotyczących podpisu elektronicznego w zakresie governance i zgodności z przepisami prawa.
• Wykonanie analizy możliwości wykorzystania podpisu elektronicznego poza Unią Europejską.
• Kompleksowe przeszkolenie prawie 500 pracowników z zakresu wykorzystania podpisów elektronicznych, w tym sposobu weryfikacji ich poprawności.
• Opracowanie materiałów e-learnigowych na potrzeby rozwoju i podtrzymywania wiedzy pracowników.

Zadzwoń lub wypełnij formularz