Cyberbezpieczeństwo i odporność operacyjna organizacji
Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa informacji i ciągłości działania zgodne z normami ISO 27001 i ISO 22301
Dlaczego cyberbezpieczeństwo i odporność operacyjna są dziś kluczowe?
Współczesne organizacje, niezależnie od branży czy wielkości, działają w środowisku coraz bardziej narażonym na zagrożenia – zarówno w obszarze technologii informacyjnych, jak i funkcjonowania operacyjnego. Rośnie nie tylko liczba incydentów cyberbezpieczeństwa, ale również ich skala oraz złożoność. Jednocześnie wydarzenia takie jak awarie systemów, katastrofy naturalne, błędy ludzkie czy kryzysy zdrowotne pokazują, że odporność operacyjna jest równie istotna, co zabezpieczenia techniczne.
W tym kontekście coraz więcej organizacji rozważa wdrożenie systemów zarządzania zgodnych z uznanymi normami międzynarodowymi, takimi jak:
- PN-EN ISO/IEC 27001:2023 – norma dotycząca systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji (SZBI),
- PN-EN ISO 22301:2020 – norma określająca wymagania dla systemów zarządzania ciągłością działania (BCMS).
Zastosowanie tych norm w sposób zintegrowany umożliwia zbudowanie organizacji odpornej na zakłócenia, a także zwiększa dojrzałość operacyjną. W praktyce wiele firm korzysta przy tym z doświadczenia partnerów zewnętrznych, którzy pomagają dostosować wymagania norm do specyfiki danej organizacji.
System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji zgodny z ISO 27001
ISO/IEC 27001 to uznany na świecie standard systemowego zarządzania bezpieczeństwem informacji. Skoncentrowany na procesowym podejściu i analizie ryzyka, pozwala wdrożyć trwałe i dopasowane do kontekstu organizacyjnego mechanizmy ochrony informacji.
Dobrze zaprojektowany SZBI:
- identyfikuje zasoby informacyjne,
- określa zagrożenia i ryzyka,
- dobiera adekwatne środki ochrony,
- ustala odpowiedzialności i procedury,
- umożliwia ciągłe doskonalenie.
W praktyce organizacje często decydują się na wsparcie doradcze przy wdrożeniu systemu – zwłaszcza w zakresie analizy ryzyka, opracowania dokumentacji czy przygotowania do certyfikacji.
Kluczowe etapy budowy SZBI:
- Audyt zerowy na zgodność z normą ISO 27001
Zadaniem audytu zerowego (zwanego także wstępnym) jest ocena aktualnego funkcjonowania zarządzania bezpieczeństwem informacji w organizacji. Wynikiem audytu jest raport wskazujący obszary, których funkcjonowanie odbiega od wymagań normy. Na tym etapie można nie tylko zidentyfikować luki, ale także oszacować nakład prac niezbędnych do osiągnięcia zgodności.
- Przeprowadzenie analizy i oceny ryzyka zgodnie z normą ISO 27005
Zgodnie z dobrymi praktykami, warto przeprowadzić analizę ryzyka z wykorzystaniem podejścia ISO 27005. Wymaga to ustalenia zasobów, potencjalnych zagrożeń oraz sposobów postępowania z ryzykiem. Analizę tę można przeprowadzić samodzielnie lub z udziałem doświadczonych konsultantów – co często bywa szybsze i skuteczniejsze.
- Opracowanie rekomendacji zabezpieczeń
Na podstawie przeprowadzonej analizy ryzyka, kolejnym etapem związanym z wdrożeniem SZBI jest dobór zabezpieczeń w celu minimalizacji ryzyka dla organizacji. Odbywa się to w oparciu o dobre praktyki, doświadczenie oraz aktualny stan wiedzy właścicieli ryzyk, których zadaniem jest rekomendacja adekwatnych zabezpieczeń organizacyjnych oraz technicznych w celu ograniczenia ryzyka do poziomu akceptowalnego.
- Opracowanie i wdrożenie polityk i procedur
Opracowanie dokumentacji SZBI jest jednym z kluczowych elementów. Dobrze przygotowana dokumentacja powinna być zgodna z wymaganiami normy, ale też zrozumiała i dopasowana do struktury organizacyjnej. Organizacje często zlecają ten etap zewnętrznym zespołom, co pozwala przyspieszyć wdrożenie i uniknąć typowych błędów.
- Szkolenia dla kadry zarządzającej, zespołu wdrożeniowego oraz pracowników
Szkolenia z zakresu SZBI, normy ISO 27001 oraz świadomości bezpieczeństwa stanowią istotny element wdrożenia. Dotyczą one zarówno kadry zarządzającej, zespołów wdrożeniowych, jak i wszystkich pracowników. Ich celem jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale też zbudowanie kultury odpowiedzialności.
- Audyt sprawdzający przestrzeganie wdrożonych procedur
Przeprowadzenie audytu sprawdzającego wdrożony system pozwala ocenić skuteczność rozwiązań oraz przygotować się do ewentualnej certyfikacji. Organizacje mogą przeprowadzić audyt samodzielnie (z pomocą przeszkolonych audytorów wewnętrznych) lub z udziałem doradcy zewnętrznego.
- Proces certyfikacji ISO 27001
Dla wielu organizacji celem końcowym jest formalna certyfikacja ISO 27001. Przygotowanie do certyfikacji obejmuje przegląd dokumentacji, ocenę funkcjonowania procedur i czasem asystę w kontaktach z jednostką certyfikującą.