Komentarz Audytela na temat sytuacji na rynku telekomunikacyjnym – listopad 2011.
Komercyjne uruchomienie usługi LTE Cyfrowego Polsatu w końcu sierpnia br. (na sieci LTE1800 Mobylandu) ożywiło zainteresowanie tą technologią wśród jej potencjalnych użytkowników. Przy tej okazji Mobyland okazał się europejskim, a może nawet światowym pionierem jako hurtowy dostawca LTE1800. Wyprzedził w ten sposób brytyjskiego operatora transmisji danych dla nadawców RTV, firmę Arqiva, która dopiero testuje taką usługę hurtową w walijskich wioskach, ale za to w paśmie 800 MHz.
Już w ub. roku w kilku krajach UE miały miejsce pierwsze przetargi na pasma dla LTE. Najwięcej uwagi przyciągnął przetarg w Niemczech w maju 2010 r., gdyż dotyczył on już pasm od 800 MHz (uwolnione po zakończeniu przejścia telewizji naziemnej na nadawanie cyfrowe w 2008 r.) aż po 2600 MHz. Czterej operatorzy za 41 bloków częstotliwości wylicytowali łącznie 4,4 mld EUR, co jest sumą pokaźną jak na dzisiejsze czasy, jako że nikt już dziś nie powtórzy szaleństwa dwóch wielkich przetargów UMTS z 2000 r. (22,5 mld GBP w Wielkiej Brytanii, 98,8 DEM czyli 50,8 mld EUR w Niemczech).
W Austrii w listopadzie ub. r. A1 Telekom uruchomił usługę komercyjnie w części aglomeracji wiedeńskiej oraz w St. Pölten. W Belgii zasiedziały operator Belgacom uruchomił niedawno pilotaż LTE1800 dla klientów biznesowych w Hasselt, Mons, Waver i parku technologicznym Haasrode, natomiast testy prowadzi Telenet (MVNO), operator sieci CATV, który uzyskał w czerwcu br. czwartą krajową koncesję 3G, sformułowaną w sposób neutralny technologicznie.
Najwięcej czynnych sieci LTE jest w Skandynawii. Po Szwecji i Norwegii, w których TeliaSonera uruchomiła sieci komercyjne jeszcze w końcu 2009 r., w zeszłym roku ruszyły sieci TeliiSonery oraz Elisy w Finlandii oraz Telii Sonery w Danii, a na sierpień br. komercyjne uruchomienie LTE w 6 miastach zapowiadał TDC.
W Estonii operator EMT uruchomił komercyjnie LTE w grudniu ub. r. w strefach śródmiejskich stolicy i kilku miast, przy okazji dbając o przyszłe kadry inżynierskie, bo sieć działa też na Uniwersytecie Technicznym w Tallinnie. LTE dostępne jest też już w sieciach Litwy (Omnitel) i Łotwy (LMT) – operatorów należących do TeliiSonery.
W kilku krajach trwają przymiarki do refarmingu pasm 900, 1800 i 2100 MHz, zgodnie z decyzją KE (2009/766/WE) o harmonizacji pasm 900/1800 MHz. W październiku Hi3G Denmark otrzymał od krajowego regulatora zezwolenia na refarming części pasma 900 i 1800 MHz.
Konsultacje dotyczące pasm od 880 MHz do 1880 MHz rozpoczęła właśnie Prezes UKE, która jeszcze w czerwcu ub. r. informowała, że ma zamiar rozpisać wspólny przetarg na częstotliwości 800 MHz oraz 2,6 GHz. Co prawda na dywidendę cyfrową musimy poczekać do 2013 r., bo dopiero wtedy opuści pasmo 800 MHz telewizja analogowa, ale za to wreszcie zaczyna znikać inna wysoka bariera – interferencja z radarami „swój-obcy” lotnictwa wojskowego Rosji, Białorusi i Ukrainy. Bardzo istotnym momentem w demontażu tej bariery było zawarcie 26 sierpnia br. przez Ministerstwo Infrastruktury z Ministerstwem Łączności i Komunikacji Masowej Rosji „porozumienia w sprawie optymalnego wykorzystania przez oba państwa częstotliwości z zakresu 790-862 MHz.” Podobno w zmiękczeniu oporu rosyjskiej generalicji pomógł nacisk wielkich rosyjskich operatorów, którym też są potrzebne te cenne częstotliwości. Ciekawe, czy w negocjacjach z Białorusią i Ukrainą, z którymi też zawarliśmy takie porozumienia, pomogła nam „łagodna perswazja” Rosji?